Academische vrijheid

De academische wereld in Engeland is in rep en roer. Nou, een beetje dan. In Nottingham wel in elk geval. Twee weken geleden werden een PhD-student en administratief medewerker van de Universiteit van Nottingham gearresteerd. De student had een Al-Kaida trainingshandleiding gedownload, en de administratief medewerker had die voor hem uitgeprint. Ze werden zes dagen vastgehouden, en de administratief medewerker staat op het punt gedeporteerd te worden.
De handleiding was, nota bene, gedownload van een website van de Amerikaanse overheid, en bovendien op Amazon te koop. De PhD student schrijft een proefschrift over terrorisme.
Nou wil het geval dat de medewerker een Algerijn is, en de student een Britse moslim uit Nottingham. Als je gelooft dat alle Algerijnen en 'Britse moslims uit Nottingham' potentiele terroristen zijn is er weinig mis met de arrestatie, of met het deporteren op vage, niet nader uitgelegde, onregelmatigheden met een visum. Visa blijken voor meerdere uitleggen vatbaar, en geven autoriteiten enorme macht en speelruimte, zoals Manuel, UvA-AIO collega laatst aan de Amerikaanse grens in Toronto meemaakte.
Nu kunnen we als toeschouwers natuurlijk niet volledig uitsluiten dat de Algerijn en de Britse moslim niet alleen assistent-in-opleiding, maar ook terrorist in opleiding waren. Maar het is niet waarschijnlijk, vooral niet omdat ze zo knullig op basis van toevalligheden en paranoia gearresteerd waren, zonder verder bewijs. Een medewerker zag de handleiding bij de printer, waarschuwde de politie, en dat was alles.
Nu is er dus nogal wat ophef in de Britse academische wereld, vooral in Nottingham, en terecht. Collega's daar zijn vooral kwaad op het universiteitsbestuur, dat in plaats van haar medewerker en student te steunen, de 'verwijdering' hielp en verdedigde. Een duidelijke kloof tussen universiteitsmanagers bang voor negatieve publiciteit, en de wetenschappelijke staf die academische vrijheid verdedigde.
Natuurlijk brengt academische vrijheid ook verantwoordleijkheid met zich mee. Het betekent dat wij als academici moeten inschatten of datgene dat wij doen of begeleiden verantwoord is of niet. Nou zijn daar allerlei regels voor, maar in sommige gevallen moet je zelf beslissingen nemen. In dit geval in Nottingham hebben de begeleiders duidelijk gemaakt dat het gebruikte materiaal onderdeel was van het onderzoek. En dan moet de politie en zeker het universiteitsbestuur de handen thuis houden. Zeker als dat materiaal gewoon op Amazon te bestellen is.
Volgende week weer een blog-stukje, als ik niet voordien naar Amsterdam gedeporteerd wordt dan.